-
1 нык
1. прил.1)а) кре́пкий, про́чный, добро́тныйнык тукыма — добро́тная ткань
нык боз — кре́пкий лёд
нык җеп — про́чная нить
йорт нык нарат бүрәнәләреннән салынган — дом постро́ен из про́чных сосно́вых брёвен
б) кре́пкий, це́лый, не рва́ный, не изно́шенный (об обуви, одежде)баланың пальтосы нык әле — пальто́ у ребёнка ещё кре́пкое
итекләрем нык әле — сапоги́ ещё не изно́шенные
в) кре́пкий, про́чный; усто́йчивыйнык урындык — про́чный стул
нык багана — усто́йчивый столб
г) кре́пкий, твёрдый, не мя́гкий, не дря́блыйнык мускуллар — твёрдые му́скулы
нык гөмбә — кре́пкий гриб
нык тәнле спортчы — спортсме́н кре́пкого телосложе́ния
2)а) кре́пкий, здоро́вый, си́льный, выно́сливыйнык организм — выно́сливый органи́зм
нык карт — кре́пкий стари́к
б) си́льный, зы́чный; твёрдый ( о голосе)тавышы нык — го́лос его́ си́льный
в) перен. кре́пкий, про́чный, твёрдый, постоя́нныйнык гаилә — про́чная семья́
нык тәртип — твёрдый поря́док
3) перен.а) кре́пкий, твёрдый, сто́йкий, непоколеби́мыйавырлыкларга бирешми торган, нык кеше — неподдаю́щийся тру́дностям, сто́йкий челове́к
күңеле нык кешедән чир үзе качар — (погов.) от си́льного ду́хом боле́знь сама́ убежи́т
бу эшкә корыч нервлы, нык кеше кирәк — для э́той рабо́ты ну́жен челове́к сто́йкий, со стальны́ми не́рвами
б) кре́пкий, твёрдый, надёжный, ве́рный, серьёзныйсин миңа нык сүз бир — ты дай мне твёрдое сло́во
нык вәгъдә — твёрдое обеща́ние
нык киләчәк — надёжное бу́дущее
в) кре́пкий, неизме́нный, глубо́кий (о чувствах, мыслях)нык мәхәббәт — кре́пкая (глубо́кая) любо́вь
4) кре́пкий, твёрдый, си́льный, реши́тельный, непрекло́нныйнык ихтыяр — твёрдая во́ля
нык характер — непрекло́нный хара́ктер
5) разг. кре́пкий, про́чный, зажи́точныйнык хуҗалык — кре́пкое хозя́йство
6) в сочет. с гл. выраж. знач. русских приставок: ис-, вос-, у-, раз-, за-, рас-, на-, про-, из-, пере-, от-нык мактау — восхваля́ть
нык ялгышу — просчита́ться
нык ябыгу — исхуда́ть
нык рәнҗетү — разоби́деть
2. нареч.нык тәнкыйть итү — раскритикова́ть
1) кре́пко, твёрдо, про́чнонык тору — про́чно стоя́ть
2) кре́пко, твёрдо, си́льнонык куркыту — си́льно напуга́ть
нык ачулану — кре́пко отруга́ть
нык истә калдыру — твёрдо запо́мнить
3) неруши́мо, сто́йко, упо́рно, непоколеби́монык каршы тору — упо́рно сопротивля́ться
•- нык торучан
- нык торучанлык -
2 прочный
-ая; -ое1) нык, таза, чыдам, чыдамлы2) перен. нык, какшамас -
3 каламянка
-
4 плотный
-ая; -ое1) тыгыз, куе2) калын, тыгыз, нык3) тулы, тыгыз (таза) тәнле, ныкка, базык4) разг. туклыклы, туйдыра торган, мул [итеп хәзерләнгән]
См. также в других словарях:
тыгыз — с. 1. Бер берләренә бик якын һәм нык береккән кисәкләрдән торган. Еш тукылган, еш үрелгән (тукыма тур.) 2. Бер беренә бик якын торган, еш, куе. рәв. Бер беренә якын, еш 3. күч. Якыннан якын, турыдан туры, ныклы (бәйләнеш тур.) 4. Буш урыны… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
кирза — Аяк киемнәре, базар сумкалары һ. б. әйберләр эшләүдә күнне алыштыра торган, махсус матдә сеңдерелгән нык, тыгыз тукыма. Шуннан тегелгән … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
корама — 1. Файдаланудан артып калган кисентек, вак кисәк (тукыма, тире, такта һ. б. ш. әйберләрнең). с. Шундый кисәкләрдән тегелгән, эшләнгән 2. Шундый кисәкләрдән тегелгән җәймә, япма 3. Кечкенә, вак төяк материалдан ясалган корылма (өй, лапас һ. б.) 4 … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
корд — 1. Киҗе мамыктан катып эшләнгән бик нык җеп (химик юл белән махсус тукымалар, шиннар әзерләүдә кулланыла). Шундый җептән эшләнгән тукыма 2. Йон тукыманың сырлы бизәк белән эшләнгән төре … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
төен — и. 1. Җеп, бау, яулык һ. б. ш. ларда бәйләнгән, төйнәлгән урын; шулай ук бау, җеп һ. б. ш. йомшак, озынча әйберләрнең элмәк сыман итеп тарттырылып төйнәлгән өлеше 2. Эченә төрле әйберләр салынып, оч очлары бергә бәйләнгән яулык, тукыма кисәге һ.… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
түземле — (ТҮЗЕМЛЕК, ТҮЗЕМЛЕЛЕК) – 1. Төрле кыенлыкларны, авырлыкларны, күңелсезлекләрне сабырлык белән кичерә ала торган, сабыр, чыдам. рәв. Чыдамлылык, ныклык, сабырлык күрсәтеп 2. Чыдамлылык, сабырлык таләп итә торган түземле көрәш сорала 3. Нык, чыдам … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
утыру — 1. Аяк өсте яки яткан хәлдән аякларны сузып, салындырып яки бөкләп арт белән урындыкка, идәнгә һ. б. тиеп урнашу, гәүдәнең өске яртысын гына вертикаль хәлгә кую. Шул хәлдә булу 2. Берәр җиргә бару өчен каян да булса урын алу 3. сөйл. Нин. б. эштә … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
